Regionalni okrugli sto „Uloga parlamenata Zapadnog Balkana u nadzoru nad mjerama za prevenciju i borbu protiv nasilnih oblika ekstremizma“, održan je 30. novembra 2016. godine u Prištini, na Kosovu, u organizaciji Centra za demokratsku kontrolu oružanih snaga (DCAF) iz Ženeve. Skupštinu Crne Gore je ovom prilikom, predstavljao poslanik Ljuiđ Ljubo Škrelja.
Regionalni okrugli sto „Uloga parlamenata Zapadnog Balkana u nadzoru nad mjerama za prevenciju i borbu protiv nasilnih oblika ekstremizma“ okupio je predstavnike parlamentarnih odbora nadležnih za pitanja odbrane i bezbjednosti iz Albanije, Crne Gore, Kosova i Slovenije.
Ovaj skup imao je za cilj obezbjeđenje informacija o - trendovima radikalizacije u zemljama Zapadnog Balkana; podizanju svijesti o faktorima ove pojave i njihovom uticaju na politiku donošenja odluka preventivnog karaktera. Takođe, cilj ovoga skupa je i obezbjeđenje platforme za raspravu o ulozi primjene zakona i rada obavještajnih agencija u prevenciji radikalizacije i implikacijama za parlamentarni nadzor, kao i obezbjeđenje rasprave iz oblasti zaštite ljudskih prava i građanskih sloboda u kontekstu borbe protiv terorizma, te predloga mjera koje bi parlamenti država Zapadnog Balkana i šire, mogli primijeniti u cilju zaštite ljudskih prava i sloboda u iznijetom kontekstu.
Okrugli sto je, u najvećoj mjeri, bio posvećen razmatranju aktuelnog stanja u predmetnoj oblasti u zemljama Zapadnog Balkana i iznalaženju najdjelotvornijih rješenja iz opsega parlamentarnog rada, koja imaju za cilj - snaženje institucija i vladavine prava, sprječavanje i suzbijanje terorizma, nasilnog ekstremizma i radikalizacije, obezbjeđenje platforme za razmjenu iskustava, dobrih praksi i pouka iz parlamentarnog nadzora u ovoj oblasti.
Toku predmetne rasprave doprinijela su izlaganja eksperata iz oblasti obavještajnog rada, ljudskih prava, zaštite podataka te stručnjaka iz oblasti prevencije i suzbijanja nasilnog ekstremizma.
Kroz interaktivnu diskusiju učesnika Regionalni okrugli sto je obezbijedio okvir za razmjenu informacija, naučenih lekcija, najbolje prakse te izazova sa kojim se suočavaju države učesnice u procesu sprovođenja parlamentarnog nadzora u navedenoj oblasti. Takođe, pružio je I doprinos iznalaženju modela za njegovo unapređenje.
Na početku rada, riječima dobrodošlice učesnicima skupa obratili su se predstavnici Skupštine Kosova - predsjednik Odbora za unutrašnje poslove i bezbjednost Daut Haradinaj i predsjednik Odbora za nadzor obavještajne službe Haxhi Shala, a potom ambasador Švajcarske na Kosovu Jean-Hubert Lebet i predstavnica DCAF-a, zamjenica Šefa Odjeljenja za operacije u jugoistočnoj Evropi, Antje Fritz.
Uslijedila je prva sesija posvećena temi „Islamska radikalizacija na Zapadnom Balkanu - Pregled aktuelnih trendova i razvoja“, koja je imala za cilj pružanje uvida i osnovnih informacija o trendovima radikalizacije u regionu Zapadnog Balkana i obezbjeđenje platforme za raspravu o posljedicama istih, te parlamentarnim aktivnostima u vezi sa ovim.
U svojstvu panelista i stručnjaka iz predmetne oblasti, učesnicima skupa su se ovom prilikom obratili: Vlado Azinović, profesor na Fakultetu političkih nauka Univerziteta u Sarajevu, Bosna i Hercegovina; Shqipe Mjekiqi, viši politički savjetnik, predstavnik Ministarstva unutrašnjih poslova Kosova; Gjergji Vurmo, programski direktor Nezavisnog mehanizma izvještavanja sa Instituta za demokratiju i posredovanje (IDM) iz Albanije; Anita Perešin, stručnjakinja iz oblasti borbe protiv nasilnih oblika ekstremizma iz Hrvatske, gostujuća profesorica za oblast protivterorizma pri George C. Marshall Centru i Simona Hrastnik Čuček, stručnjakinja iz oblasti borbe protiv nasilnih oblika ekstremizma iz Slovenije.
Druga sesija skupa bila je posvećena temi „Deradikalizacija i reintegracija - Uvid u metode intervencija u zatvorima i iskustva razdvajanja“ tokom koje su se učesnicima Okruglog stola obratili panelisti: Dr. Harald Weilnböck, istraživač iz Njemačke, psihoterapeut, iz Berlina, i Albert Berisha, predstavnik Instituta za bezbjednost, integraciju i deradikalizaciju (INSID) sa Kosova.
Treća sesija Okruglog stola je bila posvećena temi: „Uloga primjene zakona i obavještajnih agencija u borbi protiv nasilnog ekstremizma“ tokom koje su se učesnicima obratili panelisti i stručnjaci iz predmetne oblasti: Dr. Claudia Hillebrand, viši predavač iz oblasti međunarodnih odnosa sa Univerziteta Cardiff; profesor Manfred Krauss, šef Trening jedinice za posebne kaznene istrage iz Savezne Kancelarije Kriminalističke policije iz Njemačke, i profesorica Helen Fenwick, direktorica Centra za ljudska prava sa Durham Instituta za Evropsko pravo.
Tokom ove sesije, rasprava učesnika u najvećem dijelu je bila usredsređena na primjenu zakonodavnog okvira iz predmetne oblasti i obezbjeđenje vladavine prava, te na aktivnosti obavještajnih agencija u prevenciji radikalizacije, sa posebnim osvrtom na njihove posebne potrebe i izazove. Učesnici Okruglog stola su diskutovali o ulozi parlamenata i mjerama koje su na raspolaganju najvišem zakonodavnom domu u državi u borbi protiv oblika nasilnog ekstremizma, zaštiti ljudskih prava i građanskih sloboda.
U okviru zaključne sesije Okruglog stola, učesnici su vodili dijalog o „Ulozi parlamenata u nadzoru nad primjenom mjera za prevenciju i borbu protiv nasilnih oblika ekstremizma“, koja je obezbijedila platformu za razmjenu pristupa koju su parlamenti u zemljama Zapadnog Balkana zauzeli ili bi trebalo da zauzmu, u cilju obezbjeđenja adekvatne primjene mjera u borbi protiv nasilnog ekstremizma ili prevenciji istog.
Tokom rasprave predstavnici parlamenata zemalja regiona predstavili su postojeće oblike parlamentarnog nadzora. Takođe, predstavili su i praksu iz predmetne oblasti, te su zajednički konstatovali - važnost blagovremenog suprotstavljanja prijetnjama i izazovima od terorizma i nasilnog ekstremizma, kao i iznalaženja djelotvornog, zajedničkog rješenja u pravcu postizanja najvišeg stepena sigurnosti u ovoj oblasti. Konstatovano je da međunarodna saradnja u cilju djelotvornog otkrivanja i sprječavanja savremenih bezbjednosnih prijetnji po nacionalnu bezbjednost ima veoma važnu ulogu i da prepoznavanje njenog značaja i blagovremeno preduzimanje aktivnosti u vezi sa tim, predstavljaju važne činioce ovog procesa.
Ova sesija je bila usmjerena i na pitanja o razmjeni iskustava iz predmetne oblasti, te utvrđivanja principa i dobrih praksi u cilju postizanja najvišeg stepena efektivnosti preventivnog djelovanja parlamentarnog rada.
Regionalni okrugli sto „Uloga parlamenata Zapadnog Balkana u nadzoru nad mjerama za prevenciju i borbu protiv nasilnih oblika ekstremizma“ danas završava rad.