Odbor za ljudska prava i slobode na Sedmoj sjednici, održanoj 1. juna 2017. godine razmotrio je Predlog zakona o izmjenama i dopunama Zakona o nevladinim organizacijama i Amandmane (2) na Predlog zakona o izmjenama i dopunama Zakona o nevladinim organizacijama, koje su podnijeli poslanica Marta Šćepanović i poslanik dr Halil Duković.

Ministarka javne uprave Suzana Pribilović je saopštila da je osnovni cilj zakona uspostavljanje kvalitetnijeg normativnog okvira i održivog sistema finansiranja projekata nevladinih organizacija iz državnog budžeta. Prepoznat je nedostatak centralizovanog modela finansiranja projekata i programa nevladinih organizacija, a zbog raspodjele sredstava od strane centralne međusektorske komisije dovođena je u pitanje veza između realizacije strateških ciljeva javnih politika iz djelokruga ministarstava i podržanih programa i projekata. Stoga se predlaže uvođenje kombinovanog modela finansiranja koji podrazumijeva centralizaciju planiranja i decentralizaciju raspodjele sredstava. U ovom modelu finansiranja Vlada Crne Gore će imati ključnu ulogu u određivanju prioritetnih oblasti za finansiranje, kao i u praćenju rezultata finansiranih projekata, dok će raspodjelu sredstava vršiti resorna ministarstva. Glavna prednost ovog modela je u tome što će ministarstva u potpunosti preuzeti odgovornost za pripremu i realizaciju konkursa za finansiranje projekata i programa NVO u njihovoj nadležnosti, čime će konkursi postati instrument sprovođenja javnih politika. Utvrđen je i minimalni iznos sredstava koji država obezbjeđuje za programe i projekte od javnog interesa koje realizuju nevladine organizacije. Takođe, zakonom o budžetu Crne Gore će se obezbjeđivati sredstva za finansiranje i kofinansiranje projekata i programa nevladinih organizacija podržanih iz fondova Evropske unije.

Pored izmjena koje se odnose na finansiranje projekata nevladinih organizacija, Predlogom zakona se utvrđuje i mogućnost dodjele državne imovine na korišćenje nevladinim organizacijama, u skladu sa Zakonom o državnoj imovini. Kako bi se otklonili nedostaci uočeni u praksi, predložene su izmjene pojedinih rješenja koja se odnose na postupak registracije nevladinih organizacija.

Odbor je jednoglasno (sa šest glasova “za”) podržao Predlog zakona o izmjenama i dopunama Zakona o nevladinim organizacijama i predložio Skupštini da isti usvoji.

Poslanik dr Halil Duković je obrazložio Amandmane kojim predlaže da se poveća ukupan iznos sredstava koje će država raspodjeljivati za projekte i programe nevladinih organizacija, sa najmanje            0, 3% na najmanje 0,5 % tekućeg godišnjeg budžeta. Ova sredstva bi obuhvatila iznos od najmanje 0,3% tekućeg godišnjeg budžeta za finansiranje projekata i programa u oblastima od javnog interesa koje realizuju nevladine organizacije, posebna sredstva za finansiranje projekata organizacija koje djeluju u oblasti zaštite lica sa invaliditetom u iznosu od 0,1% tekućeg godišnjeg budžeta i sredstva za kofinansiranje i međufinansiranje projekata i programa nevladinih organizacija, podržanih iz fondova Evropske unije, u iznosu od najmanje 0,1% tekućeg godišnjeg budžeta.

Odbor je jednoglasno podržao Amandman 1 i Amandman 2, koji je pravno-tehnički korigovan, a sa istima se saglasila i predstavnica predlagača.

Ministarka javne uprave je istakla da se prihvatanjem Amandmana značajno uvećavaju predložena sredstva koja će država izdvajati za finansiranje projekata i programa nevladinih organizacija, pa će se u budžetu za ove namjene opredjeljivati najmanje oko 4 miliona eura, čime država iskazuje spremnost za kvalitetniju i intenzivniju saradnju sa nevladinim sektorom.

***********

U nastavku Sedme sjednice Odbora za ljudska prava i slobode, održanom 2. juna 2017. godine, Odbor za ljudska prava i slobode, kao matični odbor, jednoglasno je odlučio da predloži Skupštini da povodom razmatranja Predloga zakona o izmjenama i dopunama Zakona o nevladinim organizacijama, donese Zaključak kojim Skupština Crne Gore poziva Vladu Crne Gore i resorno ministarstvo da:

- prilikom izrade podzakonskih akata Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o nevladinim organizacijama definišu princip afirmativne akcije prema organizacijama osoba s invaliditetom u odnosu na druge nevladine organizacije prilikom konkursa i podrške projekata u oblasti zaštite lica sa invaliditetom i

- u svim fazama procesa obavezno konsultuju i uključe predstavnike osoba s invaliditetom, u skladu sa propisima koji uređuju oblast saradnje Vlade i nevladinih organizacija.

Takođe, Odbor za ljudska prava i slobode Skupštine Crne Gore će u narednom periodu, u okviru svojih nadležnosti, razmotriti analizu potrebe usvajanja posebnog akta kojim će se urediti način i uslovi za sticanje statusa organizacija osoba s invaliditetom, kao organizacija od posebnog društvenog značaja, sistemsko finansiranje tih organizacija na godišnjem nivou i druga pitanja od interesa za njihov rad i djelovanje i analizu uporednog zakonodavstva i drugih relevantnih propisa koji definišu status organizacija osoba s invaliditetom u regionu i zemljama Evropske unije.