Predstavnica predlagača, generalna direktorica Direktorata za unaprjeđenje i zaštitu ljudskih prava i sloboda u Ministarstvu za ljudska i manjinska prava Blanka Radošević Marović dala je uvodno obrazloženje o Predlogu zakona, navodeći da je razlog za donošenje ovog zakona obaveza definisana Akcionim planom za pregovaračko poglavlje 23- Pravosuđe i temeljna prava, u cilju potpunog usklađivanja zakona sa zakonodavstvom Evropske unije.
Ključne izmjene i dopune Zakona o zabrani diskriminacije odnose se na:
- propisivanje postupanja koja se ne smatraju diskriminacijom;
- uvođenje novih osnova diskriminacije „interseksualne karakteristike i promjena pola“;
- unapređenje odredbe koja definiše diskriminaciju po osnovu starosne dobi kroz uređenje oblasti diskriminacije djeteta;
- dodatno unapređenje odredbe koja se odnosi na rasnu diskriminaciju, na čemu je posebno insistirala Evropska komisija, u skladu sa ECRI-jevom definicijom rase, uz preciziranje oblasti u kojima se rasna diskriminacija zabranjuje;
- proširenje nadležnosti Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore po pitanju pokretanja postupka za zaštitu od diskriminacije pred sudom u slučaju kada bi posljedice nejednakog postupanja bile takve prirode da mogu prouzrokovati sistemske povrede načela zabrane diskriminacije, a naročito tešku povredu dostojanstva ličnosti;
- proširenje primjene pravila o teretu dokazivanja i u postupcima za zaštitu od diskriminacije koji se pokreću pred Zaštitnikom ljudskih prava i sloboda Crne Gore i
- pooštravanje kaznenih odredbi u skladu sa zahtjevima Evropske komisije, kako bi kazne imale preventivno i odvraćajuće dejstvo.
Predstavnica predlagača je zaključila da je Predlog zakona po mišljenju Evropske komisije u potpunosti usklađen sa evropskim zakonodavstvom, što obavezuje nadležno Ministarstvo da obavještava Evropsku komisiju o svim eventualnim izmjenama kaznenih odredbi ovog Zakona.
Tokom rasprave iskazano je zadovoljstvo predstavnika institucije Zaštitnika ljudskih prava i sloboda Crne Gore zbog uvođenja norme kojom se propisuje šta se neće smatrati diskriminacijom. Značajno je proširenje pravila o teretu dokazivanja i u postupcima za zaštitu od diskriminacije koji se pokreću pred Zaštitnikom ljudskih prava i sloboda Crne Gore, iako su ga u instituciji Zaštitnika primjenjivali i ranije na osnovu zaključenih ugovora i Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju. Ocijenjeno je da su kaznene odredbe postavljene u realnim okvirima. Zbog svih prethodno pobrojanih novina potrebno je sprovoditi kontinuirane edukacije profesionalaca radi doslednije implementacije Zakona.
Predsjednik Odbora dr Halil Duković je istakao da smo u dužem vremenskom periodu kao kritiku trpjeli dvije stvari u svim izvještajima Evropske komisije:
- da je prethodnim izmjenama Zakona o zabrani diskriminacije unazađen rad Zaštitnika. Predloženim izmjenama Zakona eliminisan je taj dio kritika na obostrano zadovoljstvo i
- dosta kritika na račun kaznene politike. Sadašnjim rješenjima one su, iako dosta visoke, prije svega u funkciji odvraćanja i treba da izvrše uticaj na svijest građana da one ipak ne budu primijenjene.
Nakon uvodnih napomena predstavnice predlagača i rasprave, Odbor za ljudska prava i slobode je jednoglasno (sa šest glasova “za”) podržao Predlog zakona o izmjenama i dopunama Zakona o zabrani diskriminacije i predložio Skupštini da ga usvoji.
Odbor za ljudska prava i slobode jednoglasno je usvojio Izvještaj o učešću člana Odbora za ljudska prava i slobode dr Suada Numanovića na Međunarodnoj radionici „Saradnja evropskih parlamentaraca u borbi protiv trgovine ljudima u zemljama Zapadnog Balkana“, održanoj u Narodnoj skupštini Republike Srbije u Beogradu, 17. i 18. maja 2017. godine, koji će shodno članu 210 stav 3 Poslovnika Skupštine Crne Gore dostaviti Odboru za međunarodne odnose i iseljenike. Takođe, Odbor je usvojio tri informacije o aktivnostima Odbora za ljudska prava i slobode realizovanim u maju 2017. godine.