Poštovane kolege,

Obraćam Vam se nakon pisama koje ste dobili od člana Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope Milana Kneževića i Demokratskog fronta (političke koalicije u crnogorskom parlamentu) radi predstavljanja potpunih informacija bez namjere da zalazim u odluke nezavisnih pravosudnih organa u Crnoj Gori i komentarisanje njihovih presuda.

Presudom Osnovnog suda u Podgorici iz oktobra 2017. godine Milan Knežević proglašen je krivim zbog izvršenja krivičnog djela napad na službeno lice u vršenju službene dužnosti i osuđen na kaznu zatvora u trajanju od sedam mjeseci. Navedena presuda preinačena je, u pogledu odluke o kazni, presudom Višeg suda u Podgorici iz januara 2018. godine na način što je Milan Knežević za navedeno krivično djelo osuđen na kaznu zatvora u trajanju od četiri mjeseca. U obrazloženju presude Višeg suda navedeno je, pored ostalog, da ne stoje navodi žalbe da je Milanu Kneževiću povrijeđeno pravo na pravično suđenje zajamčeno članom 6 EKLJP, jer je istom suđeno u razumnom roku, suđenje je bilo javno, pred nezavisnim i nepristrasnim sudom koji je ustanovljen po zakonu, presuda je javno izrečena, suđeno je na jeziku koji okrivljeni razumije o čemu se jasno izjasnio tokom odbrane, osigurano mu je vrijeme i uslovi za pripremu odbrane, branio se uz pomoć branioca kojeg je sam izabrao, a blagovremeno je obaviješten o prirodi i razlogu optužbe protiv njega, sa osiguranim vremenom i uslovima neophodnim za pripremu odbrane.

Kao što ste pretpostavljam upoznati, trenutno je pred Višim sudom u Podgorici u toku postupak protiv više okrivljenih zbog krivičnog djela stvaranje kriminalne organizacije i krivičnog djela terorizam u pokušaju. Milan Knežević jedan je od okrivljenih u ovom postupku kojem se stavlja na teret izvršenje krivičnog djela stvaranje kriminalne organizacije iz čl. 401a st. 2 u vezi st. 1 i 6 Krivičnog zakonika Crne Gore. S tim u vezi, sud je odbio njegov zahtjev za privremeno vraćanje putne isprave radi učešća na januarskom zasijedanju PSSE, imajući u vidu da je postupak protiv njega u toku, da u postupku egzistira veliki broj okrivljenih, da se glavni pretresi zakazuju u veoma kratkim vremenskim razmacima, te da su između ostalog pretresi bili zakazani i u terminima kada je bilo planirano službeno putovanje.

Smatram da bi bilo značajno takođe napomenuti da je radi obezbjeđivanja pune transparentnosti ovog postupka odlukom predsjednice Vrhovnog suda javnost suđenja omogućena i kroz obezbjeđivanje uživo prenosa posredstvom Radio-difuznog centra. Kako je saopšteno iz Vrhovnog suda, ova odluka donijeta je cijeneći da je neophodno da glavni pretresi u ovom predmetu budu praćeni uz audio-vizuelno snimanje tokom cijelog postupka, a imajući u vidu da je krivično-pravni slučaj koji se odnosi na događaj povodom koga se vodi krivični postupak protiv više lica, čiji zaštitni objekat su najvažnije društvene vrijednosti, i to ustavno uređenje i bezbjednost Crne Gore i dobra zaštićena međunarodnim pravom, a koji je pokrenuo najviši stepen interesovanja javnosti, te uvažavajući princip prava na pravično suđenje i garanciju javnosti sudskih postupaka, pa s tim u vezi nužnost obavještavanja javnosti o krivičnim postupcima, kao i potrebe medijskog izvještavanja o radu sudova, kroz koje se ostvaruje uvid u funkcionisanje krivičnog pravosuđa i doprinosi pravednosti sudskih postupaka.

Takođe, želim da ukažem da su skupštinski Odbor za rodnu ravnopravnost i Odbor za ljudska prava i slobode i predsjednik Odbora za međunarodne odnose i iseljenike osudili napad Milana Kneževića na ugled i čast jedne od poslanica crnogorskog parlamenta, ukazujući da je neophodno da se stane na put takvom ponašanju i pošalje snažna poruka da se govor mržnje, seksizam, insinuacije, lascivno ponašanje ne smatraju normalnim vidom djelovanja političara, a posebno poslanika, čak i ako se poslanik nalazi na odsluženju zatvorske kazne, jer im je zadatak da, uz uvažavanje i poštovanje svih koleginica i kolega, dostojanstveno predstavljaju narod, a ne da urušavaju moralne vrijednosti crnogorskog društva.

Dozvolite mi da iskoristim ovu priliku da podsjetim da je Crna Gora tokom prethodnog perioda ostvarila značajne rezultate u oblasti pravosuđa, na strateškom, zakonodavnom i institucionalnom planu, da su postignuti konkretni rezultati u oblasti borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala, te uloženi napori u cilju daljeg unapređenja izbornog zakonodavstva i ispunjavanja preporuka ODIHRa upućenih nakon parlamentarnih izbora 2016. godine.

Napredak u oblasti pravosuđa prepoznat je i od strane predstavnika Parlamentarne skupštine, posebno koizvjestilaca PSSE u post-monitoring dijalogu koji su svoju posljednju posjetu Crnoj Gori, realizovanu u oktobru prethodne godine, fokusirali upravo na pitanja nezavisnosti pravosuđa i borbe protiv korupcije. Njihovi nalazi, kao što znate, sadržani su i u Rezoluciji o napretku postupka monitoringa koju je Palamentarna skupština donijela na januarskom zasijedanju ove godine, a u kojoj su pozdravljeni napori koje je Crna Gora uložila u proces reformi pravosuđa i prepoznat uticaj koji odbijanje učešća u radu Skupštine Crne Gore od strane opozicije ima na mogućnost nastavka sprovođenja procesa reformi u zemlji.

Značajno je, takođe, napomenuti da su tokom boravka u Crnoj Gori koizvjestioci PSSE imali priliku da o političkoj situaciji u zemlji, pitanjima nezavisnosti i efikasnosti pravosuđa i borbe protiv korupcije razgovaraju sa brojnim predstavnicima državnih institucija i političkih partija. I pored interesovanja koizvjestilaca i upućenog poziva, predstavnici Demokratskog fronta nijesu prisustvovali sastanku između koizvjestilaca Parlamentarne skupštine i predstavnika klubova poslanika parlamentarne opozicije na kojem se razgovaralo o navedenim temama.

Uvjeravam Vas da je Crna Gora posvećena vrijednostima i principima Savjeta Evrope i nastavku procesa reformi sa ciljem ispunjavanja preporuka Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope, posebno onih koje se tiču postupka post-monitoring dijaloga, i ostvarivanja daljeg napretka u pregovaračkom procesu sa Evropskom unijom. Nakon ispunjavanja jednog od ključnih vanjskopolitičkih ciljeva u junu prethodne godine - članstva u NATO - Crna Gora je spremna da ove godine otvori preostala tri pregovaračka poglavlja sa Evropskom unijom i u potpunosti se posveti reformama koje će voditi konačnom zatvaranju pregovaračkog procesa.