Stalna Delegacija Skupštine Crne Gore u Parlamentarnoj skupštini NATO u sastavu Obrad Mišo Stanišić i Genci Nimanbegu učestvuje u radu 63. Godišnjeg zasijedanja Parlamentarne skupštine NATO koje se održava u Bukureštu u Rumuniji, 6-9. oktobra 2017. godine
Drugog i trećeg dana zasijedanja održani su sastanci: Komiteta za odbranu i bezbjednost, Komiteta za ekonomiju i bezbjednost, Komiteta za nauku i tehnologiju, Komiteta za civilnu dimenziju bezbjednosti i Političkog komiteta.
Tokom jučerašnjeg i današnjeg rada članovi stalne Delegacije Skupštine Crne Gore su po prvi put učestvovali u glasanju na sjednicama svih komiteta o rezolucijama i drugim dokumentima koji su na dnevnom redu Parlamentarnog zasijedanja obzirom da je ovo prvo parlamentarno zasijedanje NATO-a od kad je Crna Gora punopravna članica Alijanse.
Sjednicu Komiteta za odbranu i bezbjednost pozdravnim riječima otvorio je predsjedavajući Raymond Knops iz Holandije a uslijedila je panel diskusija učesnika tokom koje su se učesnicima obratili ministar nacionalne odbrane Rumunije Mihai-Viorel Fifor i načelnik Generalštaba Rumunije general Nicolae-Ionel Ciuca, izlaganjima na temu: „Napredak u oblasti bezbjednosti u Rumuniji i regionu Crnog mora“.
Potom, delegatima je predstavljen nacrt Izvještaja Potkomiteta o budućim bezbjednosnim i odbrambenim sposobnostima izvjestiteljke Madeleine Moon iz Ujedinjenog Kraljevstva, na temu: „Prostorni domen i saveznička odbrana“, kao i nacrt Izvještaja Potkomiteta o transatlantskoj odbrambenoj i bezbjednosnoj saradnji izvjestioca Attila Mesterhazy-a iz Mađarske na temu: „Saradnja NATO-EU nakon Varšave“, koji je, između ostalog, istakao da su aktivnosti za podsticanje sinergije kroz saradnju na relaciji NATO-EU, u današnjem složenom međunarodno bezbjednosom okruženju, nužne posebno imajući u vidu da je više nego ikada u istoriji bilo koje organizacije, potrebna integrisana i djelotvorna bezbjednosna saradnja u cilju združenog suprotstavljanja unutrašnjim i vanjskim bezbjednosnim izazovima.
Nastavak sjednice, nakon prezentacije višeg saradnika sa Međunarodno bezbjednosnog programa, predstavnika Centra za strategijske i međunarodne studije, direktora Programa za međunarodnu bezbjednost Thomas Karako-a na temu: „Budućnost integrisane vazdušne i raketne odbrane u Evropi“, obilježilo je razmatranje nacrta Generalnog Izvještaja, Generalnog izvjestioca Joseph A. Day-a iz Kanade na temu: „Balistička raketna odbrana i NATO“. Delegati su potom razmotrili nacrt Specijalnog Izvještaja, Specijalnog izvjestioca Wolfgang Hellmich-a iz Njemačke na temu: „Avganistan“.
Rad sastanka Komiteta za ekonomiju i bezbjednost pozdravnom rječju je otvorio predsjedavajući Faik Oztrak iz Turske a uslijedile su diskusije na teme: „Ekonomska i politička situacija na Zapadnom Balkanu“ paneliste Vasile Uiga višeg savjetnika, predstavnika Aspen Instituta iz Rumunije, potom Predsjednika NATO Indistrijske Savjetodavne Grupe (NIAG) Martin Hill-a o „Stanju odbrambene industrijske saradnje u Alijansi i radu NIAG“, a u završnom dijelu ovog dijela sastanka učesnicima se obratio predstavnik Kraljevskog Holloway Univerziteta iz Londona iz Centra za međunarodnu javnu politiku profesor Andreas Goldthau izalganjem na temu: „Geopolitički i ekonomski izazovi za evropsku energetsku bezbjednost“.
Rad sjednice je nastavljen razmatranjem nacrta Izvještaja Potkomiteta za tranziciju i razvoj izvjestioca Richard Benyon-a iz Ujedinjenog Kraljevstva na temu: „Procjena ekonomske tranzicije na Zapadnom Balkanu“, u kojem se, između ostalog navodi, da Zapadni Balkan, imajući u vidu dešavanja na ovom području posljednjih decenija, predstavlja područje od posebne važnosti, što ukazuje na potrebu da Evropska unija i NATO, kao i ključni saveznici ostanu duboko angažovani u regionu u cilju pružanja okvira regionalnim akterima za unaprjeđenje demokratskih reformi i postizanje šireg pomirenja. Poseban osvrt tokom rasprave je učinjen na pitanje podrške demokratskim reformama u cilju podizanja nivoa transparentnosti i razvijanja svijesti kod građana o njihovim benefitima.
Uslijedila su razmatranja nacrta Izvještaja Potkomiteta o transatlantskim ekonomskim odnosima izvjestiteljke Lilja Alfredsdottir sa Islanda o „Procjenama i ublažavanju posljedica klimatskih promjena“ a potom Generalnog Izvještaja, Generalne izvjestiteljke Jean-Marie Bockel iz Francuske na temu: „Stanje NATO savezničke odbrambene industrijske baze“.
U okviru sjednice Komiteta za nauku i tehnologiju, pozdravnom rječju delegatima se obratio predsjedavajući Bruno Vitorino iz Portugala, Potpredsjednik, a uslijedila je panel diskusija na temu: „Održavanje NATO tehnološkog ruba“ koju su prezentacijama otvorili: predstavnik NATO, glavni naučnik Thomas H. Killion o „NATO nauci i tehnologiji“; šef Odjeljenja za obuku, predstavnik Direkcije za strategiju i Odjeljenja za odbrambene investicije NATO Tim Webb, o „Ulozi Odjeljenja za odbrambene investicije NATO u održavanju tehnološkog ruba“, a potom predsjednik NATO Industrijske Savjetodavne Grupe (NIAG) Martin Hill izlaganjem o „Stanju industrijske odbrambene saradnje u Savezu i radu NIAG-a“.
U kontekstu iznijete teme delegati su potom razmotrili nacrt: Generalnog izvještaja, Generalnog izvjestioca Thomas Marina iz Sjedinjenih Američkih Država na temu: „Održavanje NATO tehnološkog ruba: strateško prilagođavanje, istraživanje u oblasti odbrane i razvoj“ a potom i Izvještaja Potkomiteta za tehnološke trendove i bezbjednost na temu: „Internet stvari: Obećanja i napadi razorne tehnologije“ izvjestioca Matej Tonin-a iz Slovenije. U okviru ove posljednje teme delegatima se obratio naučni istraživač, predstavnik Agencije za istraživanja u oblasti vojne opreme i tehnologija Stefan-Cipriana Arseni iz Rumunije, prezentacijom na temu: „Primjena Internet stvari u vojsci“ nakon koje je uslijedila diskusija.
Tokom sjednice Komiteta za nauku i tehnologiju vođena je diskusija i o nacrtu Specijalnog izvještaja na temu: „Bezbjednost hrane i vode na Bliskom Istoku i na Sjeveru Afrike“, izvjestiteljke za ovu priliku Marie Martens iz Holandije, koji podsjeća da je Komitet za nauku i tehnologiju, u više navrata, naglasio da ograničenje prirodnih izvora predstavlja veoma značajnu temu ali i svojevrsnu brigu za transatlantsku zajednicu, posebno imajući u vidu da bezbjednost hrane i vode prestavljaju značajne činioce stabilnosti MENA regiona. Generalna izvjestiteljka je ovom prilikom istakla da se Komitet ovim pitanjem posljednji put sveobuhvatno bavio u 2011. godini nakon čega je istraživačku pažnju usmjerio na pitanje uticaja klimatskih promjena na bezbjednost, koje kao takve predstavljaju najvažnijeg negativnog činioca za bezbjednost hrane i vode dugoročno, i jednog od najkritičnijih i najtežih izazova 21.vijeka, te da ovaj izvještaj ima za cilj da doprinese naporima na naglašavanju bezbjednosnih rizika povezanih sa klimatskim promjenama. Tokom rasprave je istaknuto da je obezbjeđenje dugoročne sigurnosti hrane i vode pitanje od velikog značaja te da mu je neophodno posvetiti pažnju, poboljšati međunarodno tržište hrane kako bi stabilnost cijena i dostupnost bili povećani, a značajnim je ocijenjena i primjena Sporazuma o klimatskim promjenama zaključenog u Parizu 2015. godine s tim u vezi.
Tokom sastanka Komiteta za civilnu dimenziju bezbjednosti kojom je predsjedavao Vitalino Canas iz Porugala, u okviru panel diskusije na temu: “Politički i bezbjednosni napredak u regionu Crnog mora” delegatima se obratio ambasador Sergiu Celac, član Naučnog savjeta Centra za nove strategije, izlaganjem o: “Perspektivama Rumunije u sferi bezbjednosti i stabilnosti Crnog mora”, praćeno vremenom opredjeljenim za diskusiju. U nastavku rada sjednice uslijedila je panel diskusija o “Humanitarnoj krizi u Siriji i Iraku” u okviru koje je razmotren nacrt Generalnog izvještaja, generalne izvjestiteljke Joëlle Garriaud‑Maylam iz Francuske o “Ratu u Siriji i Iraku: Humanitarnim aspektima” a u okviru teme učesnicima se prezentacijom obratio zamjenik direktora Arapske reformske inicijative Salam Kawakibi o: “Podsticanju obnove i zakopavanju demokratije”.
Nastavak sjednice ovog komiteta obilježila su razmatranja nacrta izveštaja Potkomiteta o demokratskom upravljanju izvjestiteljke Jane Cordy iz Kanade na temu: “Društvena revolucija medija: Političke i bezbjednosne implikacije” i Specijalnog izvještaja, specijalne izvjestiteljke Ulla Schmidt iz Njemačke na temu: “Unaprjeđenje nivoa stabilnosti u regionu Crnog mora”, koji konstatuje da, iako na periferiji evropske svijesti, ovaj region posljednih godina predstavlja područje od značaja za kreatore politika. Na temelju teksta Nacrta i rasprave koja je uslijedila je konstatovano da je pogoršanje globalnog bezbjednosnog okvira posljednjih godina imalo negativan uticaj na napore usmjerene na razvoj regionalne saradnje i regionalnog identiteta na području Crnog mora i, s tim u vezi, neophodnim su ocjenjeni dodatni napori međunarodne zajednice - posebno Evropske Unije i NATO u pravcu visokog pozicioniranja iznijetog pitanja u svojim agendama, u cilju ublažavanja i eliminisanja negativnih trendova i ponovnog uspostavljanja regionalne saradnje.
U nastavku rada sjednice, delegatima su se prezentacijama obratili: viši istraživač i koordinator, predstavnik Centra za evropsku bezbjednost sa Instituta za međunarodne odnose u Pragu, Mark Galeotti o: “Informacijskom ratovanju Rusije”, a potom direktorica Centra za istraživanja o Rusiji, Evropi, Aziji Teresa Fallon, na temu: “Rizici nestabilnosti u Istočnoj Aziji”, nakon čega je uslijedila diskusija učesnika.
Tokom sastanka Političkog komiteta kojim je predsjedavao Ojars Eriks Kalnins iz Litvanije učesnicima su se prezentacijama obratili: ministar vanjskih poslova Rumunije Teodor-Viorela Meleşcanu izlaganjem na temu: “NATO u aktuelnom međunarodnom kontekstu i njegova uloga u obezbjeđenju stabilnosti i bezbjednosti u Jugoistočnoj Evropi” a potom viši istraživač i koordinator, predstavnik Centra za evropsku bezbjednost - Instituta za međunarodne odnose iz Praga Mark Galeotti o: “Rusiji i evroatlantskoj bezbjednosti”, nakon kojih je uslijedila diskusija učesnika.
Nastavak rada sjednice obilježile su prezentacija predstavnika Centra međunarodne javne politike, Univerziteta Royal Holloway iz Londona iz Odsjeka za politiku i međunarodne odnose, profesora Andreasa Goldthau-a, o: “Energiji i evropskoj bezbjednosti - ključnim pitanjima za NATO”, a potom razmatranje nacrta Generalnog izvještaja, generalne izvjestiteljke Rasa Jukneviciene iz Litvanije na temu “Rusija: Od partnera do konkurenta”.
Uslijedilo je razmatranje nacrta Izvještaja Potkomiteta o NATO partnerstvima, izvjestioca Julio Miranda Calha-e iz Portugala na temu: “Rješavanje izazova s juga”, te izvještaja Potkomiteta o transatlantskim odnosima na temu: “NATO i bezbjednost na Arktiku”, izvjestioca Gerald E. Connolly iz Sjedinjenih Američkih Država.
U završnom dijelu rada sjednice Političkog komiteta delegati su diskutovali i o nacrtu specijalnog izvještaja na temu: “Raspodjela tereta”, specijalnog izvjestioca Ojars Eriks Kalnins iz Litvanije.
Treći dan zasijedanja rad je okončao sastankom Stalnog komiteta u čijem radu su učešće uzeli članovi stalne Delegacije Skupštine Crne Gore.
- Godišnje zasijedanje Parlamentarne skupštine NATO u Bukureštu je okupilo parlamentarace iz 29 zemalja članica NATO-a, Sjeverne Amerike i Evrope, kao i delegate iz pridruženih, partnerskih i zemalja posmatrača, u cilju razmatranja aktuelnih bezbjednosnih pitanja i nacrta izvještaja komiteta Parlamentarne skupštine s tim u vezi.
U radu 63. Godišnjeg zasijedanja Parlamentarne Skupštine NATO Delegacija Skupštine Crne Gore učestvuje u sastavu Obrad Mišo Stanišić i Genci Nimanbegu.
Zasijedanje Parlamentarne skupštine NATO sjutra nastavlja rad kada će biti održana Plenarna sesija.
-----------
